نتانیاهو چگونه بایدن را ماجرای خاورمیانه فریب داد؟ / آنچه بین ایران و اسرائیل رخ می دهد می تواند نتیجه انتخابات آمریکا را رقم بزند / تحولات پیش رو کارت فرار نتانیاهو از زندان است / استراتژی او برای مدیریت رؤسای جمهور آمریکا چیست؟

به گزارش روایت فردا ادوارد لوس در یادداشتی در روزنامه فایننشال تایمز نوشت: جو بایدن رئیس جمهور آمریکا امیدوار بود که از موضوعات خاورمیانه خود را رها کند. اما آشفتگی فعلی اوضاع منطقه می‌تواند بر نتیجه انتخابات ماه نوابر تاثیر بگذارد و میراث او را تعریف کند.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: پس از اولین نشست رسمی بیل کلینتون با بنیامین نتانیاهو در سال ۱۹۹۶، او رو به دستیار خود کرده و گفته بود: «معلوم هست این وسط ابرقدرت کیست؟»

چهار رئیس جمهور بعد از کلینتون، کسی فکرش را نمی‌کرد که این سوال مجددا درباره نخست وزیر متعصب اسرائیل مطرح شود. نتانیاهو مدت‌ها قبل استراتژی‌ای را که تحلیلگران نظامی از آن به عنوان «تسلط بر تشدید» یاد می‌کنند برای مدیریت هر کسی که به دفتر بیضی شکل کاخ سفید راه می‌یابد به اجرا گذاشت؛ اما این استراتژی بیش از همه روی جو بایدن اجرا شد.

هیچ رئیس جمهوری به اندازه جو بایدن نمی‌خواست خود را از مسائل و موضوعات خاورمیانه رها سازد. اما پس از تهاجم زمینی اخیر اسرائیل به لبنان و احتمال بروز یک جنگ تمام عیار با ایران، میراث هیچ رئیس جمهوری به اندازه او بر اساس عملکردش در این منطقه تعریف نخواهد شد.

آلون پینکاس، دیپلمات سابق اسرائیلی و ستون نویس روزنامه هاآرتس در این باره گفت: «نتانیاهو بهتر از اکثر سیاستمداران آمریکایی بازی سیاسی در واشنگتن را بلد است... او در بازی سیاست بسیار بهتر از بایدن عمل می‌کند.».

اما حتی با معیار‌های خود نتانیاهو هم وضعیت فعلی به خانه پوشالی می‌ماند. در حالی که تنها یک ماه تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده، آنچه در خاورمیانه رخ می‌دهد می‌تواند نتیجه انتخابات ۵ نوامبر را رقم بزند.

روز سه شنبه، ایران به تلافی ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس و سید حسن نصرالله، رهبر حزب الله ۱۸۰ موشک بالستیک به اسرائیل شلیک کرد. هرچند هیچ اسرائیلی‌ای در این حمله کشته نشد، اما تعدادی از موشک‌های ایرانی از سامانه گنبد آهنین اسرائیل عبور کرد. یکی از این موشک‌ها در نزدیکی یک پایگاه هوایی محل نگهداری جنگنده‌های اف ۳۵ در صحرای نگو فرود آمد و دیگری نزدیک بود به مقر موساد در تل آویو برخورد کند.

بر خلاف تبادل آتش قبلی بین اسرائیل و ایران در ماه آوریل، این بار مقام‌های دولت بایدن به صورت علنی خواستار خویشتنداری اسرائیل نشده اند. این در حالی است که افزایش تنش بین ایران و اسرائیل می‌تواند منجر به بالا رفتن قیمت نفت شود که بلاقاصله موجب نارضایتی مصرف کنندگان و رای دهندگان آمریکایی در آستانه انتخابات خواهد شد.

روز سه شنبه بایدن اذعان کرد که با نتانیاهو درباره حمله به میادین نفتی ایران گفتگو کرده است. ایران در گذشته این سیگنال را ارسال کرده که چنین حمله‌ای را با حمله به زیرساخت‌های نفتی در امارات و عربستان تلافی خواهد کرد. قیمت نفت برنت از ۷۰ دلار در روز دوشنبه به ۷۸ دلار در روز جمعه رسید. دور جدیدی از حملات می‌تواند قیمت نفت را به سمت ۱۰۰ دلار ببرد.

مروان المعاشر، وزیر امور خارجه سابق اردن و تحلیلگر فعلی موسسه کارنگی گفت: «نتانیاهو چهار نعل می‌تازد... او کاری نخواهد کرد که به شانس انتخاب هریس کمک کند.»

هیچ چیز به اندازه چرخش وی از جنگ در غزه به سمت جبهه لبنان در طی یک ماه اخیر به احیای سیاسی وی کمک نکرده است. موفقیت موساد در انفجار هزاران پیجر و واکی تاکی حزب الله روایت حاکم بر معادلات را تغییر داد.

هرچند این عملیات جان ده‌ها لبنانی را گرفت و حملات هوایی اسرائیل در بیروت در طی روز‌های گذشته نیز تلفات زیادی بر جای گذاشته است، اما پیچیدگی فنی این عملیات موجب شد تا غرور از دست رفته آژانس‌های اطلاعاتی اسرائیل که موجب تضعیف روحیه آن‌ها شده بود مجددا بازیابی شود.

نتانیاهو در طی یک سال گذشته دولت بایدن را مرتب فریب داده است. در موارد متعدد نتانیاهو در تعامل با واشنگتن وانمود کرده که با چیزی موافق است، اما در عمل درست بر خلاف آن عمل نموده است. چه در ماجرای شرایط برقراری آتش بس در غزه و آزادی گروگان ها، چه در تلاش اخیر برای برقراری آتش بس ۲۱ روزه با حزب الله، هر بار نتانیاهو جوری عمل کرده که بایدن نالایق جلوه کند. 

آنچه در روز‌های آتی رخ خواهد داد می‌تواند سرنوشت آینده خاورمیانه و سیاست آمریکا را رقم بزند. اسرائیل بالاخره به حمله ایران پاسخ خواهد داد. سوال اینجاست که آیا اقدام تلافی جویانه اسرائیل یک «تشدید تنش زدایی» خواهد بود یا یک تشدید تنش تمام عیار که می‌تواند جرقه جنگ با ایران را روشن کند.

اما حتی یک اقدام معتدل از سوی اسرائیل نیز ریسک‌هایی را در پی خواهد داشت. جفری فلتمن، یک مقام سابق دولت بایدن که مسئولیت اداره امور خاور نزدیک وزارت امور خارجه آمریکا در دولت باراک اوباما را بر عهده داشت گفت، همه چیز حکایت از غافلگیری‌های بیشتر از سوی نتانیاهو در هفته‌های آینده حکایت دارد. «تمام شاخص‌ها با هم همسو هستند؛ اهداف تاکتیکی و استراتژیک اسرائیل، افکار عمومی این کشور و بقای سیاسی نتانیاهو.»

از نظر تاکتیکی، حملات اسرائیل به مواضع حزب الله و تهاجم به جنوب لبنان به افکار عمومی اسرائیل نشان داد که نتانیاهو اقداماتی را انجام می‌دهد که هدف آن بازگرداندن ۶۰ هزار اسرائیلی آواره به خانه هایشان در شمال این کشور است.

از نظر استراتژیک، عملیات‌های اسرائیل در حال برقراری موازنه مجدد نیرو‌ها در منطقه از طریق حذف رهبری حزب الله و قرار دادن ایران در موضع تدافعی است. این فاز جدید اقدامات در جنگ پس از ۷ اکتبر در میان افکار عمومی اسرائیل به شدت محبوب است. در نهایت مسیر تحولات دارد به سمت تداوم حیات سیاسی نتانیاهو پیش می‌رود. نتانیاهو تا زمانی که در پست نخست وزیری باقی بماند می‌تواند از مجموعه‌ای از اتهامات کیفری که فعلا پیگیری آن‌ها متوقف شده بگریزد. به گفته فلتمن «این کارت فرار از زندان نتانیاهو است.»

در میان دموکرات‌ها در واشنگتن، خشم ناشی از ناکامی بایدن در مهار نتانیاهو و تاثیری که این عملکرد می‌تواند بر شانس پیروزی هریس در یک انتخابات به شدت رقابتی بگذارد رو به افزایش است. بایدن اکنون با این ریسک مواجه است که کاخ سفید را در شرایطی ترک کند که خاورمیانه در آتش می‌سوزد و این در حالی است که ۴۰ هزار نیرو و دو ناو هواپیمابر آمریکا در منطقه حضور دارند. خاورمیانه همچنین ممکن است با باز کردن در‌های کاخ سفید به روی ترامپ کل میراث ریاست جمهوری بایدن را به خطر بیاندازد. 

المعاشر گفت: «کسی نمی‌تواند توضیح قانع کننده‌ای به من بدهد که چرا بایدن چنین منفعلانه عمل می‌کند.»