جزایر سه‌گانه ایرانی در انتظار ورود به تقویم

به گزارش روایت فردا مهرماه سال گذشته، تکرار ادعاهای بی‌پایه امارات درباره مالکیت جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی و انتشار بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا که در آن این جزایر ایرانی «اشغالی» خوانده شده بودند، موج تازه‌ای از واکنش‌ها را در ایران برانگیخت. این بار اما واکنش‌ها از سطح بیانیه‌های رسمی فراتر رفت و در شبکه‌های اجتماعی به یک جریان پررنگ ملی تبدیل شد. بسیاری از کاربران ایرانی در پویش‌های مجازی، با تأکید بر پیشینه تاریخی و اسناد حقوقی روشن، بار دیگر بر ایرانی بودن این جزایر و پیوند دیرینه آن‌ها با هویت خلیج فارس تأکید کردند.

در پی همین تحرکات، برخی فعالان فرهنگی و رسانه‌ای پیشنهاد دادند سالروز خروج نیروهای انگلیسی از این جزایر، یعنی دهم آذرماه، به‌عنوان «روز ملی جزایر ایرانی خلیج فارس» در تقویم رسمی کشور ثبت شود. این ایده با استقبال روبه‌رو شد و در نهایت به سطح تصمیم‌گیری‌های رسمی رسید. نیکنام حسینی‌پور، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همان زمان اعلام کرد وزیر فرهنگ دستور بررسی موضوع را صادر کرده و شورای فرهنگ عمومی مأمور اجرای آن شده است. به این ترتیب، واکنشی مردمی در فضای مجازی، به تدریج به سطح تصمیم‌گیری‌های رسمی راه یافت و به‌عنوان یک پیشنهاد جدی برای تقویم ملی کشور مطرح شد.

اکنون که شورای همکاری خلیج فارس و انگلیس در بیانیه‌ای مشترک در نشستی در نیویورک با تکرار ادعاهای خود درباره جزایر سه‌گانه ایرانی خواستار مذاکرات دوجانبه با روی آوردن به دیوان بین‌المللی دادگستری شدند، بررسی و تصویب نام‌گذاری «روز ملی جزایر ایرانی خلیج فارس» در تقویم رسمی کشور، با توجه به گذشت یک سال از طرح موضوع ضروریتی دوچندان پیدا می‌کند؛ موضوعی که سبب شد تا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به ایسنا توضیحاتی را ارائه کند.

سیدعباس صالحی در این زمینه توضیح می‌دهد: «در آخرین جلسه شورای فرهنگ عمومی، موضوع نام‌گذاری روزی ویژه برای جزایر سه‌گانه خلیج‌فارس در تقویم رسمی کشور مطرح شد و به تصویب رسید. مطابق رویه‌های قانونی، این مصوبه برای بررسی و اظهارنظر نهایی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شده تا پس از تأیید، نهایی شود.»

او درباره علت تأخیر در روند نام‌گذاری با توجه به گذشت حدود یک سال از طرح این پیشنهاد می‌گوید: «در فرآیند نام‌گذاری روزهای تقویم، پیشنهادهای متعددی مطرح بود و در عین حال تصمیم گرفته شد آیین‌نامه نام‌گذاری روزهای رسمی نیز بازنگری شود؛ موضوعی که طبیعتاً زمان‌بر بود. پس از تصویب آیین‌نامه جدید، بررسی و پیگیری پیشنهادهای قبلی از جمله نام‌گذاری روزی برای جزایر سه‌گانه در دستور کار قرار گرفت و خوشبختانه این موضوع در جلسه اخیر شورای فرهنگ عمومی به تصویب رسیده و به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارجاع شده است.»

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه برای این نام‌گذاری، گزینه‌های مختلفی مورد بحث قرار گرفته، درباره درج این مناسبت در تقویم سال ۱۴۰۵ می‌گوید: «تصویب نهایی نام همین امسال انجام می‌شود، اما از آنجا که تقویم سال ۱۴۰۵ باید تا اوایل آبان‌ماه نهایی شود، ممکن است فرصت درج این مناسبت در نسخه سال آینده وجود نداشته باشد. با این حال امیدواریم شورای عالی انقلاب فرهنگی در اسرع وقت نظر خود را اعلام و روند نهایی‌سازی را تکمیل کند.»

صالحی در پایان تأکید می‌کند: «حتی اگر این مناسبت در تقویم سال آینده ثبت نشود، صرف تصویب و اعلام رسمی آن، زمینه اجرای برنامه‌های مرتبط با این روز را فراهم می‌کند. بر همین اساس امیدواریم تا آذرماه بتوانیم اقدامات و پیوست فرهنگی متناسب با این مناسبت ملی را عملیاتی کنیم.»

نام‌گذاری روزهای ملی در تقویم رسمی کشور، در ظاهر اقدامی فرهنگی است، اما در بطن خود پیامی تاریخی و هویتی دارد. ثبت چنین روزهایی به معنای بازتعریف مرزهای فرهنگی و تاریخی ایران در حافظه عمومی است؛ مرزهایی که فراتر از خطوط جغرافیایی، در عمق تاریخ و ذهن مردم شکل گرفته‌اند. از این رو، هر مناسبت ملی می‌تواند به ابزاری نرم برای تثبیت واقعیت‌های تاریخی و پاسخ به تحریف‌های بیرونی تبدیل شود.

در سال‌های اخیر، در حالی که برخی کشورهای منطقه تلاش کرده‌اند با تحریف نام خلیج فارس یا طرح ادعاهای واهی درباره جزایر سه‌گانه ایرانی، واقعیت‌های مسلم تاریخی را وارونه جلوه دهند، ضرورت پاسداشت نمادهای هویتی و سرزمینی ایران بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. نام‌گذاری یک روز ویژه در تقویم رسمی کشور به نام جزایر سه‌گانه، در واقع پاسخی فرهنگی به این تحریف‌هاست.

چنین اقدامی، علاوه بر تأکید بر مالکیت تاریخی و حقوقی ایران بر جزایر بوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، یادآور پیوند ناگسستنی ملت ایران با خلیج فارس است؛ پهنه‌ای که در طول تاریخ، بخشی از هویت ملی و فرهنگی ایرانیان بوده است. درج این روز در تقویم رسمی کشور، باید بتواند زمینه‌ساز گفتمان تازه‌ای در حوزه دیپلماسی فرهنگی باشد تا نسل‌های امروز و فردا بدانند پاسداری از هویت سرزمینی، پیش از هر چیز از ساحت فرهنگ آغاز می‌شود.

انتهای پیام/